دسترسی سریع

یادداشت ها آرشیو

کاربرد استانداردها در مواجهه با پاندمی COVID-19

امیر عباس شمس العباد، اداره کل استاندارد استان فارس

مقدمه

      این مقاله به بررسی کاربرد استانداردها در مواجهه با تاثیرات جهانگیر شدن کرونا در حوزه های اقتصادی و اجتماعی می پردازد. پاندمی  COVID-19 علاوه بر یک وضعیت اضطراری بهداشتی, یک بحران اقتصادی و اجتماعی محسوب می شود. این بیماری تا زمان نگارش این مقاله  بیش از 2.800.000 نفر را مبتلا و بیش از 190.000 نفر را در سراسر جهان به کام مرگ کشانده است همچنین خانواده ها , نظامهای  بهداشتی و اقتصادی را تحت تاثیر قرار داده و می تواند باعث تغییر و تحولات پایدار ژئوپلیتیک گردد. طبق اعلام صندوق بین المللی پول IMF اقتصاد جهان از زمان رکود بزرگ (دهه 30 میلادی) با بدترین رکود معاصر روبرو است , همچنین سازمان تجارت جهانیWTO  کاهش 32%  تجارت بین الملل در سال 2020 را هشدار داده است.از سوی دیگر به گزارش سازمان آموزشی ، علمی و فرهنگی ملل متحد  UNESCO بیش از 1.5 میلیارد دانش آموز در سراسر جهان به دلیل شیوع بیماری یاد شده تحت تأثیر تعطیلی مدارس و دانشگاهها قرار دارند. لذا با توجه به اهمیت موضوع اتخاذ نگرشی جهانی و همگرایی برای اقدامات منطقه ای ضروری بنظر می رسد.

حوزه اقتصادی

از آنجا که بروز پاندمیهای مشابه بسیار محتمل بوده و اثرات آنی اقتصادی آن برای طولانی مدت باقی می ماند , یادگیری از وضعیت کنونی و انجام اقدامات پیشگیرانه بسیار حائز اهمیت است. در حوزه کسب و کار برخی مشاغل مجبور خواهند بود برای مدت طولانی تعطیل شده و بسیاری نیز برای بهبودی تلاش کنند.  برای این اقتصاد شکننده بازگشت به ثبات و رشد نیازمند برنامه های نظام مند است.

ماهیت درهم تنیده تجارت جهانی پیچیدگی بیشتری را به وضعیت کنونی می افزاید .یکی از راه های کسب آمادگی و برون رفت سازمانها از چنین شرایطی استقرار یک " نطام مدیریت تداوم کسب و کار" یا  BCMS است.  در این رابطه استاندارد ایزو 22301 با رویکرد اطلاعات محور کارساز است. یک نطام مدیریت تداوم کسب و کار اقدامات پیشگیرانه را مشخص کرده و کسب و کارهای کوچک و بزرگ می توانند آنرا بکار گیرند. ایزو 22301 صرف نظر از اندازه ، صنعت یا ماهیت کسب و کار در مورد کلیه سازمانها قابل استفاده است و به گونه ای طراحی شده است تا با فرایندهای مدیریتی موجود سازمان یکپارچه شود.

این استاندارد بهترین اقدامات بین المللی را برای کمک به سازمان ها در مقابله موثر با اختلالات و رهایی از آن ارائه می کند. درک بهتر از کسب و کار از طریق تجزیه و تحلیل موضوعات مهم , زمینه های آسیب پذیری
و همچنین نمایی روشن و مفصل از نحوه عملکرد سازمان , بینش ارزشمندی برای برنامه ریزی استراتژیک ، مدیریت ریسک ، مدیریت زنجیره تأمین ، تحول در کسب و کار و مدیریت منابع ارائه می دهد. اطمینان بخشی به ذینفعان مبنی بر وجود سیستم های دقیق و فرآیندهای مناسب برای تداوم کسب و کار , بهبود عملکرد شغلی و انعطاف پذیری سازمانی از دیگر مزایای این استاندارد است.

صدور گواهینامه ISO 22301  الزام استاندارد نیست ، اما می تواند ابزاری مفید برای اثبات آن باشد که سازمان شما معیارهای خود را رعایت کرده و بهترین اقدامات بین المللی را اتخاذ کرده است.

حوزه اجتماعی

با همه گیر شدن  Covid-19 برخی افراد بنا به دلایلی مانند وضعیت جسمی , روحی و یا اجتماعی در معرض خطر بیشتری نسبت به سایرین قرار دارند.   این پرسش نیز مطرح است که چگونه جوامع می توانند افراد آسیب پذیر را شناسایی کرده و از برخوردار شدن آنان از کمک های مورد نیاز اطمینان یابند.  همچنین تشخیص اینکه در هر بحران چه کسی آسیب پذیرتر است بستگی به آن بحران دارد و مسلم است این افراد به انواع خاصی از کمک نیاز دارند.

یک "راهنمای توافق شده بین المللی" , برای هر سازمان کمک کننده به اعضای آسیب پذیر جامعه مانند دولت ها ، انجمن ها ، خدمات اضطراری و گروه های اجتماعی,  می تواند موجب برقراری سریعتر راهبردها شده و از تحت پوشش قرار گرفتن کلیه اقشار نیازمند اطمینان ایجاد کند .

قابل ذکر است کمک موثر به مردم آسیب پذیر صرفا تهیه کمک های مالی نیست.  مهمترین چیز تشخیص ظرفیت هایی است که در حال حاضر وجود دارد و اینکه چگونه آنان می توانند به خودشان کمک کنند .همچنین سازماندهی داوطلبین فاقد مهارت و تجربیات لازم خود یک چالش است .

ISO 22395 دستورالعمل حمایت از افراد آسیب پذیر در مواقع اضطراری را ارائه می نماید. این سند دستورالعملهایی برای شناسایی ، مواجه شدن ، برقراری ارتباط و پشتیبانی از افرادی که در معرض شرایط اضطراری طبیعی و انسانی (اعم از عمدی و غیر عمدی) هستند ارایه می کند. این استاندارد همچنین شامل دستورالعملهایی برای بهبود مستمر ارائه پشتیبانی از افراد آسیب پذیر در مواقع اضطراری است.

 این استاندارد برای همه نوع سازمان و در هر اندازه که درگیر فعالیت های آماده سازی اضطراری ، مقابله و بهبودی هستند مانند دولت های محلی ، منطقه ای و ملی , نهادهای قانونی, سازمان های بین المللی و غیر دولتی, کسب و کارها, و گروه های عمومی و اجتماعی  قابل اجرا است.

ISO 22319  نیز با ارائه دستورالعمل های برنامه ریزی مشارکت داوطلبان خودجوش می تواند به سازمانهای درگیر در هماهنگی کمک کند تا بتوانند روند کار در بسیج داوطلبان را مدیریت کرده و آنها را به طور مؤثر در فعالیتهای مقابله ای دخیل نمایند.

سایر اقدامات

سازمانهای استاندارد برخی از کشورهای عضو سازمان جهانی استاندارد ISO  نظیر )... BSI- GOST R- -AFNOR) , دست به اقداماتی برای حمایت از مبارزه با COVID-19  زده اند که از آنجمله دسترسی رایگان به استانداردهای مرتبط می باشد. سازمان جهانی استاندارد ISO  نیز برای پشتیبانی از تلاشهای جهانی در مقابله با پاندمی یاد شده, استانداردهای ذیربط را به صورت رایگان در اختیار عموم قرار داده است .

سازمان ملی استاندارد ایران با توجه به شرایط حاکم بر کشور به دلیل پاندمی موجود و با عنایت به شعار سال جاری  " جهش تولید" جهت حمایت از تولید اقداماتی  را در حوزه های اقتصادی انجام داده است که به تبع آن در حوزه های اجتماعی نیز اثر بخش است . این سازمان بسته حمایت از تولید داخل، صادرات و واردات مواد اولیه و حدواسط را طراحی و به تایید شورای عالی استاندارد رسانده است  . همچنین حمایت از صنایع کوچک و دانش بنیان و استانداردسازی مشاغل خانگی و تجدیدنظر استانداردهای قدیمی از جمله برنامه های اجرایی این سازمان است که در سال جهش تولید به صورت جدی پیگیری می شود. قابل ذکر است استانداردهای ملی ایران از طریق وبگاه این سازمان در دسترس می باشد.

نتیجه گیری

بروز شرایط اضطراری جهانی نظیر پاندمی COVID-19 جدای از اینکه عوامل آن به صورت طبیعی و یا آزمایشگاهی پدید آمده باشد تکرار پذیرند و لزوم همکاری و همگرایی با سازمانهای بین المللی مسئول جهت اقدامات پیشگیرانه و در زمان مواجهه ضروری بوده و تدوین استراتژیهای منطقه ای با رویکرد جهانی و استفاده از ابزارهای علمی معتبر مانند استانداردهای بین المللی بسیار مفید می باشد. همچنین استفاده از بیش از 3500 استاندارد تدوین شده توسط سازمان بین المللی استاندارد ISO جهت تحقق اهداف توسعه پایدار SDGs تدوین شده توسط سازمان ملل متحد, چشم انداز روشنی برای رفع معضلات جهانی ترسیم می نماید.

منابع :

  1. WWW.ISO.ORG
  2. WWW.UN.ORG
  3. WWW.UNICEF.ORG
  4. WWW.WEFORUM.ORG
  5. WWW.WHO.INT

 
امتیاز دهی
 
 

نسخه قابل چاپ